کلاژن چیست و چه نقشی دارد؟
کلاژن یکی از مهم ترین پروتئین های ساختاری و عناصر سازنده بافت های بدن ما محسوب میشود که به طور خاص در پوست، استخوان ها، غضروف ها و عروق خونی حضور دارد.
این پروتئین به طور طبیعی در بدن تولید می شود اما می توان آن را از طریق مواد غذایی حاوی پروتئین بالا مانند منابع گوشتی و لبنیات نیز دریافت کرد.
وظیفه اصلی این پروتئین ، ایجاد سازگاری و استحکام در بافت ها و سلول های بدن است. کلاژن به عنوان یک پایه ساختاری، مانع از افتادگی و از بین رفتن بافت های بدن شده و برای حفظ انعطاف پذیری و سلامت پوست و سایر اندام ها ضروری است. همچنین در فرآیندهای سلولی مانند ترمیم بافت، ارتباطات سلولی، مهاجرت سلولی، تقویت ساختار استخوان ها و حفظ کیفیت مفاصل و غضروف ها نقش دارد. بنابراین، حفظ سطح کافی کلاژن در پوست امری بسیار حیاتی و مهم است.
چه عواملی باعث کاهش کلاژن پوست می شوند؟
با افزایش سن، سطح کلاژن در بدن انسان کاهش می یابد. این فرآیند اغلب با علائم پیری پوست مانند چین و چروک های پوستی، افتادگی پوست و کاهش انعطافپذیری همراه است. علاوه بر این عوامل مختلفی میتوانند این فرآیند را تسریع بخشند، از جمله:
1. سیگار کشیدن: مصرف دخانیات و مواد مضر موجود در آن میتواند به بافت پوست آسیب زده و تولید آن را کاهش دهد که باعث تشدید علائم پیری پوست می شود.
2. مصرف بیش از حد الکل: مصرف بیش از حد الکل باعث خشکی و ضعیف شدن پوست و افزایش علائم پیری می شود.
3. رژیم غذایی نامناسب: رژیم غذایی نامناسب و سرشار از قند و عدم تامین مواد مغذی موردنیاز در تولید این ماده، باعث کاهش تولید آن و تشدید علائم پیری می شود.
4. استرس
5. قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید
چطور می توان از کاهش کلاژن جلوگیری کرد؟
با توجه به نقش مهم کلاژن در حفظ سلامت و زیبایی پوست، مراقبت و مصرف مواد مغذی مفید برای تقویت و حفظ آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
برای حفظ و بهبود سلامت و زیبایی پوست، میتوان به کمک روش های زیر، کلاژن پوست را تقویت کرد:
- استفاده از مکمل های کلاژن: در صورت لزوم و به توصیه پزشک یا متخصص تغذیه، مصرف این مکمل ها میتواند به حفظ و تقویت سطح کلاژن در بدن کمک کند.
- داشتن یک رژیم غذایی سالم و متنوع حاوی مواد مغذی مهم برای تولید کلاژن مانند پروتئین، ویتامین C، روغن چربی های اشباع نشده مانند روغن زیتون، آووکادو و ….
- استفاده از محصولات آرایشی حاوی کلاژن
- مراقبت از پوست در برابر تابش های مضر UV با استفاده از ضدآفتاب
- مصرف آنتی اکسیدان ها مانند ویتامین C و E، سلنیوم و …
- انجام فعالیت های ورزشی
منابع:
1) https://www.healthline.com/nutrition/collagen#preventing-loss